Jaap Marinus, 1-11-2011. (bron: staatgeschreven.nl)

“Wat zou er gebeuren als we per direct stoppen met de diensten op zondag en de vergaderingen door de week?” Het zijn woorden van Inger die in mijn hoofd blijven galmen aan het einde van de avond. Ja, wat zou er dan eigenlijk gebeuren? Wat als jouw kerk een jaar lang de deuren sluit. Zou er dan daadwerkelijk iets veranderen? Los van het feit dat veel kerkbezoekers hun ‘hobby’ kwijt zijn?

We bekijken een documentaire met in de hoofdrol vijf twintigers uit Amsterdam. Wat zijn hun drijfveren en idealen? Wat en hoe geloven twintigers? Een indrukwekkende film die laat zien waar twintigers mee bezig zijn en waar ze naar verlangen. Inger van Nes (25) en Karel Smouter (28) presenteren op deze manier een deel van hun onderzoek op hervormingsdag 2011 in de Westerkerk in Amsterdam.
Vier jaargetijden

Al een aantal jaren komen de leden van de Protestantse Kerk Amsterdam (PKA) op 31 oktober bij elkaar om inspiratie op te doen rond kerkvernieuwing. De kerk zat vol. “Normaal gesproken ben ik hier de jongste” zegt Inger. Iedereen onder de veertig komt voor de reflectie die Karel en Inger ons aanbieden door middel van de film. Aan de hand van de vier jaargetijden luisteren we naar het Syrène Saxofoonkwartet, zien we delen van de documentaire en praten we daar over aan tafel. Tijdens het heerlijke eten dat past bij de jaargetijden, spreek ik bekenden en onbekenden.

Bij het hoofdgerecht – stamppot – zit ik naast Sammia, één van de vijf twintigers met donker, krullend haar, uit de documentaire. Ze gelooft niet. Nooit gedaan ook. Wanneer zou zij naar de kerk gaan? “Als de kerk niet meer met waarheden aankomt en als gemeenschap de belangrijkste waarde is. Iedereen heeft behoefte aan gemeenschap.” We praten nog wat over religie, maar de Bijbel is toch wel “de grap van de eeuw”. Zou evangelisatie bij zo’n meisje helpen? Zou het helpen om met ‘De Waarheid’ aan te komen? Het antwoord laat zich raden.
De kerk is een fabriek

Serina, een andere twintiger die te zien is op het grote scherm, zit alleen in dezelfde kerk. Ze kijkt wat voor zich uit en zegt: “Ik vind deze kerk niet mooi. Zo wit, het is net een fabriek. En die stoelen!” Zou zij haar vriendinnen meenemen naar deze kerk? Natuurlijk zijn er ook andere gebouwen waar christenen samenkomen, maar zou ze zich daar thuis voelen? Het is tijd voor hervorming, misschien zelfs wel vernieuwing. Heeft de kerk nog impact in de stad of kan ze net zo goed de deuren sluiten?

Mijn molentje is ook gaan draaien. Wat moet de kerk dan wél? Gemeenschap. Dat woord hangt ook al maanden in mijn hoofd. Afgelopen zondag hoorde ik dat een zieke zich gesteund voelde door het gebed vanuit de kerk. Dát is kerk-zijn. Daar zou de focus moeten liggen. Geen vaste dogma’s en regels. Geen starre diensten met liedjes uit 1874. Geen grote woorden die niet waar te maken zijn. Gemeenschap. Samenzijn rondom… ja, rondom wat eigenlijk? Jezus…? Ik denk het wel…