ND, 17-1-2011. 
Kerken uit zeker acht steden (waaronder Amsterdam, red.) doen mee aan de kerkennacht om te laten zien wat zij in huis hebben. 'De meeste mensen hebben geen idee wat er op zondagochtend in al die kerken gebeurt.'

Een kerkennacht biedt kerken een unieke kans te laten zien wat zij in al hun diversiteit in huis hebben, zegt ds. Hans van Dolder van protestantse gemeente De Brug uit Amersfoort. Hij is voorzitter van het plaatselijke comité dat dit jaar voor het eerst de Amersfoortse kerkennacht organiseert. Afgelopen zomer kwam hij over uit Rotterdam, waar hij al twee edities van het evenement meemaakte. 'De meeste mensen hebben geen idee wat er zondagmorgen in al die kerken gebeurt. Op een tijdstip dat zij nog liggen te slapen, gaan mensen naar die gebouwen toe. Meer weten ze er niet van.'

Die kennis vermeerdert razendsnel door een kerkennacht, heeft hij ervaren. 'Er kwamen aardig wat mensen op af. Sommige bezoekers hadden er een soort kerkenroute van gemaakt. Andere mensen gingen maar naar een kerk. De publiciteit eromheen is ook belangrijk. Daaraan merken inwoners van een stad dat er een kerk in hun woonplaats is.'

Evangelisatie is niet het primaire doel, vindt hij. 'Ik ben daar niet tegen, maar het is ook goed dat een kerk laat zien wie zij is en wat er in haar gebouw allemaal gebeurt.'

Het verschijnsel kerkennacht is betrekkelijk jong in Nederland. Een aantal jaren geleden kwam het fenomeen overwaaien uit Duitsland en Oostenrijk. Rotterdam had de primeur en organiseerde al twee edities. Amsterdam, Utrecht en Den Haag volgden. Zij hielden hun kerkennachten op diverse data.

Op initiatief van Rotterdam kwam er een landelijke stuurgroep om de diverse 'nachten' beter op elkaar af te stemmen en waar mogelijk samen te werken.

De landelijke Raad van Kerken werd uitgenodigd toe te treden vanwege haar ervaring met landelijke aansturing van activiteiten. Besloten werd de kerkennacht voortaan op dezelfde dag te houden - dit jaar op 25 juni. Daarnaast komen er een eigen logo, posters en een website. Het aantal deelnemers verdubbelde: van vier naar acht. De kans is aanwezig dat op het laatste moment nog andere steden aanhaken. 'De kerkennacht is vanaf dit jaar een landelijk evenement. Door een gezamenlijke organisatie kunnen kerken uit andere plaatsen eenvoudig instappen', zegt Klaas van der Kamp, algemeen secretaris van de Raad van Kerken.

De kerkennacht moet de drempel naar de kerk verlagen, vult hij aan. 'We willen zoveel mogelijk mensen laten zien wat de kerk op gebied van spiritualiteit en diaconaat te bieden heeft.' De bedoeling is 's avonds en/of 's nachts afwisselende, kortlopende programma's te bieden. Sommige kerken zullen een groot deel van de nacht open zijn met een gevarieerd aanbod. Andere kiezen ervoor een gedeelte van de avond, of een of twee uur open te zijn. Elke kerk is verantwoordelijk voor haar eigen presentatie. 'De onderdelen moeten niet te lang duren, anders verliezen mensen hun interesse. Nu kunnen ze shoppen bij diverse kerken', aldus Van der Kamp.

De activiteiten lopen sterk uiteen, weet de algemeen secretaris. In Utrecht kunnen bezoekers ervaren hoe het is om op een kansel te staan door een wedstrijd 'Preek van de leek'. Een van de deelnemers is cabaretière Claudia de Breij. Andere activiteiten die hem al ter ore kwamen: een les ikonenschilderen, een stoomcursus christelijk geloof (geloof voor dummies) en diverse Taizévieringen.

In de volgende steden vindt dit jaar een kerkennacht plaats: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Nijmegen, Duiven, Amersfoort en Gouda. Van der Kamp verwacht de komende jaren een verdere groei van het aantal deelnemers. 'Van de steden die al een kerkennacht hielden, weten we dat het evenement duizenden mensen op de been brengt. Als de eerste landelijke kerkennacht een succes wordt, trekt dat kerken in andere steden over de streep.'

auteur: Gerald Bruins